Verdiepende lezingen

Doe inspiratie en kennis op tijdens de verdiepende lezingen van Jim van Os en Niek van den Adel.

De relatie tussen de patiënt en de hulpverlener

Jim van Os

Klopt ons beeld van mentale gezondheid nog wel? Is meer geld de oplossing voor de opstapelende problemen in de ggz? Of moeten we met een andere blik gaan kijken en krijgen we dan iets anders te zien?

‘Evidence-based’ is het toverwoord in de zorg: eerst bewijs leveren en dan zorg toepassen, betalen of inkopen. De onderliggende gedachte is duidelijk: bewezen zorg is goede zorg. Tijd om daar vanaf te stappen, aldus Jim van Os. “Het hele idee dat medisch bewijs van wat werkt bij psychisch lijden wordt vastgesteld in een gerandomiseerd onderzoek… dat moeten we echt laten vallen. Wat werkt in de psychiatrie en psychologie is liefde en menselijkheid.”

Een andere manier van werken (herstelgericht) en een andere manier van kijken naar psychisch lijden (van ziektegericht naar diversiteitsgericht) zijn de kerninstrumenten die mensen kunnen helpen om motivatie te ontwikkelen voor veranderingen waar ze tegenop zien.

Jim van Os is epidemioloog en hoogleraar in de psychiatrie en zet zich al jaren in voor een verandering van de Nederlandse GGZ. Hij ziet zijn eigen vakgebied als een verdienmodel dat erg gericht is op behandelen – met andere woorden: medicaliseren. En dat terwijl veel psychisch lijden te maken heeft met existentiële en sociale thema’s. In 2021 publiceerde hij het boek “We zijn God niet”. Dit boek gaat over een nieuwe kijk op psychisch lijden, diagnose en behandeling. Het uitgangspunt is dat niet de hulpverlener de waarheid in pacht heeft, maar dat die in gezamenlijke samenwerking met de hulpvrager gevonden wordt.

Veerkracht gaat met vallen en opstaan

Niek van den Adel

Niemand heeft ooit overnacht succesvol zelf zijn gedrag veranderd. Het gaat met vallen en opstaan en een goede omgeving. En soms duurt dat vallen eenmaal wat langer en stoten jij en je ezel je vele malen aan dezelfde steen. Het is keihard werken om met kleine stapjes succes te boeken, oude valkuilen liggen altijd op de loer. Hoe verander je dit? Soms is het een kwestie van acceptatie. En dat is het allermoeilijkst. Een stap terugzetten en accepteren dat dit gewoon mag. Elke dag is weer een mogelijkheid om een andere richting te kiezen. Het enige wat je kan doen is kiezen voor een ander gedrag.

Op zijn 28e had Niek van den Adel alles; een dikke baan in de hotellerie, dikke auto, dik salaris en een dikke buik. O ja, en een motor. Die bezorgde hem de dwarslaesie en een leven lang pijn. Veel pijn.

Toch bracht het niet alleen maar pijn. Hij trouwde met zijn ergotherapeute, kreeg drie dochters, zette drie bedrijven op, schreef een bestseller, werd een graag geziene gast op tv, YouTube en in podcasts.

Na een helse periode van mentale en fysieke pijn, vallen en opstaan, weerstand en acceptatie, weet Niek zijn traumatische gebeurtenis om te buigen naar kracht. In het afgelopen jaar deed Niek iets wat de medische wetenschap als onmogelijk beschouwde. Hij bouwde 90% van zijn medicatie af en leerde letterlijk pijn weer beter te verdragen in zijn leven. Dat zegt alles over veerkracht, aanpassingsvermogen en veranderbereidheid.